พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร
ทรงเคยมีพระราชปรารภว่า…
“การเรียนรู้ในเรื่องราวและวิชาการสาขาต่าง ๆ โดยกว้างขวาง เป็นเหตุให้เกิดความรู้ ความคิด และความฉลาด ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญที่สุดสำหรับชีวิต ช่วยให้บุคคล สามารถสร้างประโยชน์สุข สร้างความเจริญมั่นคงให้แก่ตนเอง ทั้งแก่สังคม และบ้านเมือง อันเป็นที่พึ่งอาศัยได้ ทุกคนจึงควรมีโอกาสที่จะศึกษาหาความรู้ได้ ตามความประสงค์ และกำลังความสามารถ โดยทั่วกัน”
ทรงมีพระราชประสงค์ ที่จะให้มีสารานุกรมไทยที่จัดทำโดยคนไทย เพื่อให้เยาวชนทั้ง เด็กรุ่นเล็ก เด็กรุ่นกลางระดับหนึ่ง และเด็กรุ่นใหญ่รวมทั้งผู้ใหญ่ อ่านเข้าใจ ใช้ภาษาเขียนให้เหมาะสมสำหรับเยาวชนแต่ละรุ่น ใช้อักษรขนาดต่าง ๆ กัน โดยเริ่มเรื่องสำหรับเด็กรุ่นเล็กก่อน ตามด้วยรุ่นกลาง ไปจนถึงระดับผู้ใหญ่ เป็นที่มาของการแต่งตั้งคณะกรรมการดำเนินงานจัดทำสารานุกรมเล่มตัวอย่างขึ้นใน พ.ศ. 2512 หลังจาก คณะกรรมการเข้าเฝ้าฯ ที่พระตำหนักสวนจิตรลดาใน พ.ศ. 2511
หลังการจัดทำสารานุกรมเล่มตัวอย่างใน พ.ศ. 2512 ได้มีการแต่งตั้งผู้ทรงคุณวุฒิและผู้เชี่ยวชาญจาก 7 สาขาวิชา ได้แก่ สาขาวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและสิ่งแวดล้อม สังคมศาสตร์ มนุษยศาสตร์ เกษตรศาสตร์ คณิตศาสตร์ และแพทยศาสตร์ มาจัดทำสารานุกรมไทยฯ เล่มที่ 1 และได้จัดพิมพ์สำเร็จเป็นรูปเล่มใน พ.ศ. 2516 จำนวน 10,000 เล่ม มีการพระราชทานให้แก่โรงเรียน และห้องสมุดต่าง ๆ ทั่วประเทศ และมีการจำหน่ายแก่ประชาชนทั่วไป เพื่อเป็นทุนในการจัดทำหนังสือเล่มต่อ ๆ ไป
จากพ.ศ. 2512 ถึง 2564 โครงการสารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนฯ ได้ผลิตหนังสือสารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนฯ ออกมาแล้วจำนวน 42 เล่ม นอกจากนี้ยังมี ฉบับเทิดพระเกียรติ “ธรรมิกราชาธิคุณ”, ฉบับกาญจนาภิเษก, ฉบับผู้สูงวัย (ฉบับพิเศษ) และฉบับเสริมการเรียนรู้ อีกด้วย ทั้งนี้ หนังสือสารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนฯ เล่ม 1-11 ได้เลิกผลิตและไม่มีจำหน่ายแล้ว)
มูลนิธิโครงการสารานุกรมไทยสำหรับเยาวชน โดยพระราชประสงค์ในพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร
วันทำการ/จำหน่ายหนังสือ : จันทร์ – ศุกร์ (เว้นวันหยุดราชการ)
เวลาทำการ : 8.30 – 16.30 น.
สถานที่ : สนามเสือป่า ถนนศรีอยุธยา เขตดุสิต กรุงเทพฯ ๑๐๓๐๐
โทร : 0-2280-6502, 0-2280-6507, 0-2280-6515, 0-2280-6538, 0-2280-6541
แฟกซ์ : 0-2280-6580, 0-2280-6589
—-
THAI JUNIOR ENCYCLOPEDIA FOUNDATION by His Majesty King Bhumibol Adulyadej The Great
Open : Monday – Friday (except official holidays)
Time : 8.30am – 4.30pm
Place : Sanam seu-pa, Si Ayuttaya Road, Dusit, Bangkok. 10300
Tel : 0-2280-6502, 0-2280-6507, 0-2280-6515, 0-2280-6538, 0-2280-6541
Fax : 0-2280-6580, 0-2280-6589
“…จุดประสงค์ของการทำสารานุกรมสำหรับเด็กนี้ มีเหตุผลว่า ในปัจจุบันนี้เด็กไม่มีที่เรียนพอ แล้วก็จะไม่มีวันที่จะมีที่เรียนพอ ถ้าเราในฐานะผู้มีความรู้คือ อาจารย์ทั้งหลายหวังดี ทำสารานุกรมนี้สำเร็จแล้ว ก็จะได้แพร่หลายออกไป จะเป็นครูอยู่ในตัว และถ้าเป็นครูอย่างนี้ ถ้าเราทำได้ดีก็จะเป็นครูสำหรับเด็กตั้งแต่อายุน้อยถึงอายุมาก แม้แต่ผู้ใหญ่ที่ต้องการทราบความรู้ ต้องการมีความรู้ในสาขาต่าง ๆ ก็สามารถที่จะหาความรู้นี้ได้…”
พระราชดำรัสของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร
พระราชทานแก่คณะกรรมการจัดทำสารานุกรมไทยสำหรับเด็ก
เมื่อวันที่ 7 พฤศจิกายน 2512…”
มูลนิธิโครงการสารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนโดยพระราชประสงค์ในพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร. (n.d.). สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชน. มูลนิธิโครงการสารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนฯ. เมื่อ 26 เมษายน, 2565, จาก https://www.saranukromthai.or.th/sub/other_sub.php?file=history/kspeak2.htm
สำนักงานคณะกรรมการพิเศษเพื่อประสานงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ. (2553). ๓ ทศววรษ ศูนย์การศึกษา ประโยชน์สุขสู่ปวงประชา.
สำนักงานคณะกรรมการพิเศษเพื่อประสานงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ (สำนักงาน กปร.). (2556). ดิน น้ำ ลม ไฟ สมดุลสิ่งแวดล้อมอันเนื่องมาจากพระราชดำริ.
สำนักงานคณะกรรมการพิเศษเพื่อประสานงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ (สำนักงาน กปร.). (2560). จากนภา ผ่านภูผา สู่มหานที.
©2022 Institute of Sufficiency Economy. All rights reserved.
