การศึกษาเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน มูลนิธิการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม ก่อตั้งเมื่อ พ.ศ. 2538 และได้ถ่ายทอดสดออกอากาศเป็นปฐมฤกษ์ ในวันที่ 5 ธันวาคม 2538 ในหลักสูตรมัธยมศึกษา 6 ชั้น 6 ช่อง และเมื่อวันที่ 1 พฤศจิกายน 2545 ได้ออกอากาศการเรียนการสอนในระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 – 6 ทั้งนี้ก็เพื่อเฉลิมพระเกียรติ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร เนื่องในโอกาสมหามงคลที่ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร ทรงครองสิริราชสมบัติครบ 50 ปี ในปีกาญจนาภิเษก พ.ศ. 2539 โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อแก้ปัญหาการขาดแคลนครู โดยได้พระราชทานทุนประเดิม 50 ล้านบาท ที่ บริษัท ทีโอที จำกัด (มหาชน) หรือองค์การโทรศัพท์แห่งประเทศไทยในขณะนั้น ทูลเกล้าฯ ถวายเพื่อตั้งมูลนิธิการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม และทรงพระกรุณาพระราชทานตรงสัญลักษณ์เฉลิมฉลองสิริราชสมบัติ 50 ปี ให้เป็นตราของมูลนิธิฯ เป็นการพระราชทานการศึกษาไปสู่ปวงชน

ทั่วถึงและเท่าเทียม

ตลอดระยะเวลา 17 ปีที่ผ่านมามูลนิธิการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียมได้จัดการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม โดยการถ่ายทอดการเรียนการสอนหลักสูตรขั้นพื้นฐานจากโรงเรียนวังไกลกังวล โรงเรียนราษฎร์ของ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร ในรูปแบบ “ถ่ายทอดสด 1 ช่อง 1 ชั้น” ตั้งแต่ประถมศึกษาปีที่ 1 ถึง มัธยมศึกษาปีที่ 6 รวม 12 ช่อง 12 ชั้น สอนโดยครูคนเดียวกัน เวลาเดียวกัน คุณภาพเดียวกัน ถ่ายทอดโดยตรงจากโรงเรียนวังไกลกังวล เพื่อเป็นการเปิดโอกาสให้โรงเรียนต่าง ๆ ที่ขาดแคลนครูโดยเฉพาะครูประจำวิชา สามารถดำเนินกิจกรรมการเรียนการสอนได้เท่าเทียมกัน

เตรียมการสร้างอาชีพ

นอกจากนี้ยังมีการออกอากาศช่องการอาชีพ ช่องอุดมศึกษา และรายการนานาชาติอีกอย่างละ 1 ช่อง รวมทั้งสิ้น 15 ช่อง ออกอากาศตลอด 24 ชั่วโมงเป็นประจำทุกวัน ซึ่งนอกจากการถ่ายทอดและเทปการเรียนการสอนหลักสูตรขั้นพื้นฐานแล้ว ยังมีรายการสอนภาษาต่างประเทศ อาทิ ภาษาอังกฤษ จีน ญี่ปุ่น ฝรั่งเศส เยอรมัน รายการสารคดีพระราชทาน “ศึกษาทัศน์” และสารคดีต่างประเทศ ทำให้สถานีวิทยุโทรทัศน์การศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม สามารถให้บริการทางการศึกษาครบวงจรโดยไม่คิดมูลค่าถึง 15 สถานี จากทั้งโรงเรียนวังไกลกังวล วิทยาลัยการอาชีพวังไกลกังวล ซึ่งเปิดสอนวิชาชีพ อาทิ ทำกับข้าว ตัดเย็บเสื้อผ้า เสริมสวย คอมพิวเตอร์ ซ่อมเครื่องยนต์ ฯลฯ และมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลรัตนโกสินทร์ วิทยาเขตวังไกลกังวล ทั้ง 3 สถาบัน ให้บริการการศึกษาครบวงจร ทั้งการศึกษาขั้นพื้นฐาน การศึกษาชุมชน และอุดมศึกษา การออกอากาศผ่านดาวเทียม ผู้ที่มีจาน KU Band หรือเป็นสมาชิก True Vision จะสามารถชมได้ทั้ง 15 ช่อง ตั้งแต่ช่อง True 186 ถึง 199 ซึ่งเป็น ระบบ DTH (Direct To Home)

ระบบ eLearning

เพื่อเป็นการเปิดโอกาสให้ผู้เรียนสามารถเข้าถึงการเรียนการสอนได้กว้างขวางและง่ายดายขึ้น DLTV ยังมีช่องทางให้รับชมการเรียนการเรียนการสอนได้อีก 2 ช่องทาง คือ 1) ระบบ e-Learning ผ่านเว็บไซต์ www.dlf.ac.th ซึ่งถ่ายทอดการเรียนการสอนจากโรงเรียนวังไกลกังวลทุกชั้นเรียนผ่านทางอินเทอร์เน็ต (Internet) โดยเลือกเข้าชมได้ทั้งการถ่ายทอดสด(Live Broadcast) เช่นเดียวกับที่ออกอากาศทางโทรทัศน์ในช่วงเปิดภาคการศึกษา หรือเลือกชมรายการย้อนหลัง(On Demand) ได้ตามอัธยาศัย โดยบริษัท ทีโอที จำกัด (มหาชน) เป็นผู้สนับสนุนหลักในโครงการ DLF eLearning เฉลิมพระเกียรติ 2) Application “DLTV on Mobile” โดยสามารถดาวน์โหลดแอพพลิเคชั่นเพื่อรับชมบนมือถือหรืออุปกรณ์พกพาอื่น ๆ ได้ทั้งระบบปฏิบัติการ Android หรือ IOS และ 3) eDLTV

ระบบ eDLTV

นอกจาก eLearning บนเว็บไซต์ของมูลนิธิฯ และ Application บนอุปกรณ์พกพาแล้ว ยังมีระบบ eDLTV ซึ่งเป็นผลงานความร่วมมือระหว่างมูลนิธิการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม โครงการเทคโนโลยีสารสนเทศตามพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี สำนักพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ โดยในปี พ.ศ. 2550 จัดทำโครงการระบบ eLearning ของการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียมเพื่อร่วมเฉลิมพระเกียรติ เนื่องในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 80 พรรษา 5 ธันวาคม 2550 นำเนื้อหาการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียมและคู่มือครูปลายทางที่มูลนิธิฯ จัดทำ เช่น วีดิทัศน์ สไลด์บรรยาย ใบความรู้ ใบงาน เป็นต้นมา แปลงเป็นเนื้อหา eLearning เรียกว่า “eDLTV ระดับมัธยมศึกษา” สามารถเรียน online ได้ที่ http://edltv.thai.net

 

ต่อมาในปี พ.ศ. 2552 กระทรวงศึกษาธิการสนับสนุนงบประมาณให้จัดทำโครงการระบบ eLearning เพื่อพัฒนาอาชีพตามพระราชดำริสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เรียกว่า “eDLTV เพื่อพัฒนาอาชีพ” ที่นำเนื้อหาที่สอนออกอากาศจากวิทยาลัยการอาชีพวังไกลกังวล มาแปลงเป็น eLearning สามารถเรียน online ได้ที่ http://edltv.vec.go.th

 

และในปี พ.ศ. 2554 มูลนิธิฯ ร่วมกับ โครงการเทคโนโลยีสารสนเทศฯ จัดทำโครงการระบบ eLearning ของมูลนิธิการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม เฉลิมพระเกียรติเนื่องในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 7 รอบ 5 ธันวาคม 2554 “eDLTV ระดับประถมศึกษา” โดยกระทรวงศึกษาธิการให้การสนับสนุนงบประมาณ สามารถเรียน online ได้ที่ http://edltv.dlf.ac.th

เรียนแบบ offline ก็ได้

ทั้งหมดนี้สามารถเรียนแบบออฟไลน์ (Off Line) ได้โดยโรงเรียนบันทึกข้อมูลในเครื่องคอมพิวเตอร์แม่ข่าย (Server) หรือ External Hard Drive และนำไปเชื่อมต่อใช้งานบนคอมพิวเตอร์ส่วนบุคคล (Personal Computer) หรือคอมพิวเตอร์แบบพกพา (Laptop)

พัฒนาครูด้วยระบบประชุมทางไกลผ่านวีดิทัศน์ (Videoconference)

DLTV ส่งเสริมและพัฒนาวิชาชีพครู ทั้งครูภาษาอังกฤษ วิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ เพราะครูนอกจากจะเป็นผู้ถ่ายทอดวิชาความรู้แก่นักเรียนซึ่งเป็นเยาวชนของชาติโดยตรงแล้ว ยังเป็นแบบอย่างในการประพฤติปฏิบัติของนักเรียนอีกด้วย อุปสรรค์สำคัญของครูสอนภาษาอังกฤษในพื้นที่ชนบทห่างไกลทุรกันดารคือ ข้อจำกัดในเรื่องของงบประมาณ เวลา และการเดินทางเข้ารับการอบรมพัฒนาตนเอง เพื่อเป็นการขจัดอุปสรรคและข้อจำกัดต่าง ๆ ในการพัฒนาครูมูลนิธิฯ จึงได้จัดโครงการฝึกอบรมครูผ่านระบบวีดิทัศน์ (Videoconference) และถ่ายทอดออกอากาศสดทางสถานีวิทยุโทรทัศน์การศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียมขึ้นอย่างต่อเนื่องหลายโครงการนับตั้งแต่ปี 2546 เป็นต้นมา

โรงเรียนการศึกษาทางไกลอินเทอร์เน็ต

โรงเรียนการศึกษาทางไกลอินเทอร์เน็ต (DLFeSchool) ของมูลนิธิการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียมเป็นต้นแบบระบบการศึกษาทางไกลที่พัฒนาขึ้นมาในรูปของโรงเรียนอิเล็กทรอนิกส์ที่ไม่มีวิทยาเขตสำหรับการศึกษาพื้นฐานภาคบังคับ (Compulsory Education) และการศึกษาผู้ใหญ่ (Adult Education) โดยจัดการเรียนการสอนบนโครงข่ายอินเทอร์เน็ตจาก บมจ.ทีโอทีด้วยบทเรียนที่ได้รับการออกแบบสำหรับการใช้งานบนเว็บไซต์ (Web-Based Courseware) ประกอบสื่อการเรียนดิจิตอลหลายรูปแบบเช่น Acrobat PDF File ภาพนิ่ง สื่อที่ผลิตจากซอฟท์แวร์ เช่น พาวเวอร์พ้อยท์, แฟลช, 3-D animation ฯลฯ หรือจากสื่อภาพและเสียงในรูปแบบวีดิโอที่นำมาแปลงให้มีคุณภาพคมชัดด้วยเทคโนโลยี M-PEG4 มีการติดตามการเรียน และบันทึกการเข้ามาเรียนด้วยระบบ LMS (Learning Management System) หลักสูตรการเรียนแบ่งออกเป็น 3 หลักสูตร ประกอบด้วยวิชาเรียนสายสามัญ 8 สาระ 2 ช่วงชั้น ระดับประถมศึกษาตอนต้นและตอนปลาย สำหรับผู้เรียนในประเทศ หลักสูตรประกาศนียบัตรที่เกี่ยวกับความเป็นไทยและวัฒนธรรมไทย 12 วิชา และวิชาภาษาไทยและวัฒนธรรมไทยสำหรับผู้เรียนที่เป็นผู้ใหญ่ที่เป็นชาวต่างประเทศและคนไทยในต่างประเทศและหลักสูตรภาษาไทยและวัฒนธรรมไทยสำหรับเยาวชนไทยในต่างประเทศ

 

ระบบ DLFeSchool เป็นระบบการเรียนการสอนที่ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ซึ่งประกอบด้วยเทคโนโลยีย่อย 4 สาขา คือ อิเล็กทรอนิกส์ คอมพิวเตอร์ สารสนเทศ และโทรคมนาคม ในการทำหน้าที่หลัก 2 ประการ คือ การสร้าง (Construction) และการส่งผ่าน (Transmission) บทเรียนและสื่อไปสู่ผู้เรียนซึ่งสามารถเข้าเรียน โดยไม่มีข้อจำกัดเรื่องเวลาและสถานที่

รางวัลของความสำเร็จ

ผลสัมฤทธิ์ทางการศึกษา ที่เป็นผลจากการเรียนกับระบบการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม หรือ “ครูตู้” เป็นที่น่าพอใจอย่างยิ่ง และมีสถิติสูงขึ้นทุกปี ขณะนี้มีผู้สำเร็จการศึกษาจากการศึกษาด้วยระบบทางไกลผ่านดาวเทียม จากทุกภาคของประเทศไทย และสามารถเข้าศึกษาต่อในระดับอุดมศึกษาและประสบความสำเร็จเป็นจำนวนมาก และมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นในทุก ๆ ปี ปัจจุบัน DLTV ได้มอบชุดอุปกรณ์รับสัญญาณดาวเทียมและติดตั้งระบบการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียมให้แก่โรงเรียนในสังกัด สพฐ. ทั่วประเทศแล้ว จำนวน 35,215 โรงเรียน เป็นโรงเรียนในจังหวัดภาคใต้ โดยได้รับงบประมาณจำนวน 45 ล้านบาท ติดตั้งได้ 900 โรงเรียน รวมจากเดิมเป็น 1,200 โรงเรียนทั้งภาคใต้ ปัจจุบันนักเรียนในโรงเรียนปอเนาะ ที่มีนักเรียนประมาณ 1,000 คน ศึกษาชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 ประมาณ 100 คน สามารถสอบเข้ามหาวิทยาลัยได้ 70 คน หมายความว่ามีนักเรียนประสบความสำเร็จในการเรียนคิดเป็นเปอร์เซ็นต์แล้ว มีมากถึง 70 เปอร์เซ็นต์ ตัวอย่างเช่น โรงเรียนพัฒนาวิทยา อ.เมือง จ.ยะลา เป็นต้น ส่วนในจังหวัดภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มีนักเรียนที่เรียนจบจาก “ครูตู้” และเรียนจบถึงระดับปริญญาโทเข้าทำงานเป็นเจ้าหน้าที่มูลนิธิการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม หรือแม้แต่นักเรียนจากภาคเหนือชาวเขาเผ่าลีซอก็สามารถเรียนกับ “ครูตู้ ”และประสบความสำเร็จได้

“…การศึกษาเป็นปัจจัยสำคัญในการสร้างและพัฒนาความรู้ ความคิด ความประพฤติ และคุณธรรมของบุคคลสังคมและบ้านเมืองใดให้การศึกษาที่ดีแก่เยาวชนได้อย่างครบถ้วน ล้วนพอเหมาะกันทุกๆ ด้าน สังคมและบ้านเมืองนั้นก็จะมีพลเมืองมั่นคงของประเทศชาติไว้ และพัฒนาให้ก้าวหน้าต่อไปได้โดยตลอด…”

พระบรมราโชวาทของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร
27 กรกฎาคม 2524

แกลเลอรี่ภาพ “มูลนิธิการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม ในพระบรมราชูปถัมภ์”

อินโฟกราฟิก

Distant Learning Television Foundation (DLTV)

On December 5, 1995, King Rama IX launched this distant learning project from Wang Klaikangwon School near the Royal Klaikangwon Palace in Hua Hin, Petchaburi Province. As an effort to promote education equality and reduce inequality and poverty, the school broadcasts through 13 channels to more than 7’000 schools in remote provinces. It covers all school levels as well as post-school technical subjects. It transmits in various languages to most neighbouring countries, including China. DLTV has link-ups to Europe and the USA as well. The project is famous throughout the western world.

The late King Rama IX and HRH Princess Srinagarindra, the late Princess Mother, both exhibited strong interest in the country’s educational system. Wang Klaikangwon School under the patronage of His Majesty the King is a demonstrative institution with its educational management corresponding to their policies, in keeping with the interest of the Princess Mother in full cycle educationand that of His Majesty the King in lifelong education. Their educational policies have led to the origin of His Majesty’s initiative on life-long education which utilises an efficient means of modern technology at an economical cost. With this technology, the DTH dish is used in the distance learning system whose communbicationbetween the mother station and distance schools is interactive.

Distance learning helps eliminate educational inequality because it provides the same quality of education, learning and teaching from the same teacher of the same subject at the same time among the participating schools. It also helps solve the problem of teacher shortage in a efficient way since continously hiring teachers and constructing buildings are known to be more expensive processes.

The Source of all programms is Wang Klaikangwon School, Hua Hin. Because this is the school of (the late) King Bhumibol. From the Master Control Room the program is encoded using MPEG2 and then using an 34 MBps Fiber Optic transported to the RF Uplink, using an 11 m dish. Via Thaicom Satellite (Ku Band) it is then broadcasted to a large audience also in many neighboring countries.

อ้างอิง

สำนักงานคณะกรรมการพิเศษเพื่อประสานงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ (สำนักงาน กปร.). (2556). ดิน น้ำ ลม ไฟ สมดุลสิ่งแวดล้อมอันเนื่องมาจากพระราชดำริ.
สำนักงานคณะกรรมการพิเศษเพื่อประสานงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ (สำนักงาน กปร.). (2560). จากนภา ผ่านภูผา สู่มหานที.
สำนักงานคณะกรรมการพิเศษเพื่อประสานงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ. (2553). ผลสำเร็จโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ๘๔ พรรษา ประโยชน์สุขสู่ปวงประชา.
(n.d.). DLTV มูลนิธิการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม. https://www.dltv.ac.th/ Frank, A. C., & Changpuak, A. (n.d.). Royal projects: Distant learning television (DLTV). www.changpuak.ch. https://www.changpuak.ch/bijoux/RoyalProjectsDLTV.php